Οι διατροφικοί μύθοι φαίνεται να είναι...αναρίθμητοι. Μύθοι για τα ...καρότα, τον κρόκο του αυγού, την ενδεικνυόμενη ποσότητα νερού, την ώρα του βραδινού!
Στο άρθρο παρατίθενται ορισμένοι από τους πιο γνωστούς με τον αντίλογο τους. Οι επιστήμονες συμβουλεύουν να είμαστε επιφυλακτικοί την επόμενη φορά που θα συναντήσουμε μια διατροφική πληροφορία που μας κάνει "εντύπωση"
Γράφει η:
Κωσταλένια Καλλιανιώτη
MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
Τα αυγά αυξάνουν τη χοληστερόλη; Πόσα ποτήρια νερό να πίνω την ημέρα; Πρέπει να κόψω εντελώς το λίπος από τη διατροφή μου; Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει διάφορες και συχνά αντικρουόμενες διατροφικές συμβουλές για τις οποίες δεν είναι πάντα σαφές πού σταματάει η αλήθεια και πού ξεκινά η υπερβολή. Σήμερα λοιπόν παραθέτουμε κάποιους από τους πιο γνωστούς διατροφικούς μύθους και βάζουμε την ερμηνεία τους σε μια πιο λογική βάση.
Ο μύθος: Το λίπος παχαίνει
Η αλήθεια: Το λίπος πάντα ήταν το «μαύρο πρόβατο» της διατροφής. Θα πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι η πρόσληψη ή η απώλεια βάρους σχετίζεται καθαρά με το ενεργειακό ισοζύγιο. Δηλαδή, εάν προσλάβουμε μέσω της τροφής περισσότερες θερμίδες απ’ όσες δαπανούμε τότε θα πάρουμε βάρος, είτε αυτές οι θερμίδες προέρχονται από λίπος, είτε από πρωτεΐνη, είτε από υδατάνθρακες. Φυσικά, το λίπος είναι ένα ενεργειακά πυκνό μακροθρεπτικό συστατικό (δίνει 9 θερμίδες ανά γραμμάριο, ενώ η πρωτεΐνη και οι υδατάνθρακες δίνουν 4) και η υπερκατανάλωσή του είναι ένας από τους παράγοντες που οδηγούν σε παχυσαρκία. Δεν θα πρέπει ωστόσο να ξεχνάμε ότι το «καλό» λίπος που λαμβάνουμε για παράδειγμα από τα λιπαρά ψάρια, τους ξηρούς καρπούς και τα φυτικά έλαια, και πάντοτε με μέτρο, είναι αναπόσπαστο συστατικό μιας ισορροπημένης διατροφής.
Ο μύθος: Τα άτομα με διαβήτη απαγορεύεται να καταναλώνουν ζάχαρη
Η αλήθεια: Παρότι παλιότερα η επιστημονική κοινότητα ισχυριζόταν ότι οι διαβητικοί δεν θα πρέπει να καταναλώνουν σχεδόν καθόλου υδατάνθρακες, με την πάροδο των χρόνων έχουμε καταλάβει ότι οι υδατάνθρακες αποτελούν σημαντικό κομμάτι της διατροφής των διαβητικών. Φυσικά, οι άνθρωποι με διαβήτη θα πρέπει να είναι προσεκτικοί όσον αφορά στην κατανάλωση ζάχαρης και γενικότερα υδατανθράκων, και να τα ενσωματώνουν στο διαιτολόγιό τους σε μέτριες ποσότητες, κατόπιν καθοδήγησης του γιατρού ή του διαιτολόγου τους. Το ευχάριστο είναι ότι, πλέον, μπορούν να καλύψουν την ανάγκη τους για γλυκιά γεύση με άλλες ολιγοθερμιδικές, και απολύτως ασφαλείς, γλυκαντικές ύλες (ασπαρτάμη, σουκραλόζη, στέβια) οι οποίες δεν αποδίδουν θερμίδες και δεν επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου του αίματος.
Ο μύθος: Ο κρόκος του αυγού προκαλεί υπερχοληστερολαιμία
Η αλήθεια: Μελέτες των τελευταίων ετών έρχονται να «αθωώσουν» τον κρόκο του αυγού, καθώς φαίνεται πως η διατροφική χοληστερόλη δεν επηρεάζει τόσο σημαντικά την χοληστερόλη του αίματος. Αντιθέτως, τα κορεσμένα λιπαρά (βούτυρο, λιπαρό κρέας) είναι ο βασικός υπεύθυνος για την αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης. Σταματήστε λοιπόν να πετάτε τον κρόκο! Οι έρευνες υποστηρίζουν μάλιστα πως μπορούμε να καταναλώνουμε άφοβα 1 αυγό την ημέρα, εφ’ όσον φυσικά ελέγχουμε και τις υπόλοιπες πηγές πρόσληψης χοληστερόλης.
Ο μύθος: Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας πρωτεΐνης «χτίζει» μύες
Η αλήθεια: Πρόκειται για τον κλασσικό μύθο των γυμναστηρίων. Φυσικά και η πρωτεΐνη είναι βασικό συστατικό για την αναδόμηση των μυϊκών ινών σε άτομα που αθλούνται, κυρίως σε όσους κάνουν άσκηση με βάρη ή αντιστάσεις, ωστόσο η παραπανίσια πρωτεΐνη δεν θα χτίσει και περισσότερους μύες. Αντιθέτως, θα μεταφραστεί σε παραπάνω θερμίδες και, κατ’ επέκταση, σε αποθήκευση λίπους.
Ο μύθος: Πρέπει να πίνουμε 8 ποτήρια νερού την ημέρα
Η αλήθεια: Η επαρκής ενυδάτωση δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια τόσο απόλυτη σύσταση. Ο κάθε άνθρωπος, ανάλογα με το φύλο του, τη σωματική του διάπλαση αλλά και τα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας έχει διαφορετικές ανάγκες σε υγρά. Ο γενικός κανόνας μιλάει για 2L υγρών/ ημέρα για μια μέση γυναίκα και 2,5L υγρών/ ημέρα για έναν μέσο άντρα. Και φυσικά, ενώ το νερό αποτελεί την πρώτη μας επιλογή, στην ενυδάτωσή μας συμβάλλουν όλα τα μη αλκοολούχα υγρά, όπως οι χυμοί, το γάλα, το τσάι, ο καφές, τα αναψυκτικά κα, πάντα στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής και σωματικά δραστήριας ζωής. Βέβαια οι άνθρωποι με σακχαρώδη διαβήτη θα χρειαστεί να τηρούν το μέτρο στην κατανάλωση των ροφημάτων που περιέχουν υδατάνθρακες, όπως τα απλά σάκχαρα, και να προτιμούν τις «light» εκδοχές τους, στις οποίες για παράδειγμα η ζάχαρη έχει αντικατασταθεί από ολιγοθερμιδικές γλυκαντικές ύλες.
Ο μύθος: Εάν θέλουμε να χάσουμε βάρος θα πρέπει να ξεχάσουμε τη λέξη «απόλαυση»
Η αλήθεια: Μέτρον άριστον! Η συγκεκριμένη ρήση έχει εφαρμογή και στη διατροφή, καθώς η στέρηση και η ταμπέλα «απαγορευμένο» συνήθως οδηγούν σε αντίθετα αποτελέσματα. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν «καλά» και «κακά» τρόφιμα, τρόφιμα που παχαίνουν ή αδυνατίζουν, καθώς όλες οι τροφές μπορούν να ενταχθούν σε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, η καθεμία στη συχνότητα και την ποσότητα που της αναλογεί.
Ο μύθος: Τα υγιεινά φαγητά είναι εξ’ ορισμού άνοστα
Η αλήθεια: Άλλη μια δικαιολογία που εφήυραν οι...λάτρεις του γρήγορου, και συχνά υπερβολικού σε λίπος, τρόπου μαγειρέματος! Στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ τρόποι να νοστιμίσουμε ένα τρόφιμο που κάνει καλό στην υγεία μας. Για παράδειγμα, ενώ μια σαλάτα μπορεί να φαντάζει αρκετά μονότονη, εάν χρησιμοποιήσουμε ποικιλία λαχανικών αποκτά χρώμα, ενώ μπορούμε να προσθέσουμε φρούτα, ξηρούς καρπούς ή μυρωδικά. Χρειάζεται απλά φαντασία και εξάσκηση!
Ο μύθος: Πρέπει να καταναλώνουμε το βραδινό μας μέχρι τις 8
Η αλήθεια: Όπως είπαμε και νωρίτερα, η πρόσληψη βάρους οφείλεται σε θετικό ισοζύγιο ενέργειας συνολικά μέσα στην ημέρα. Ο μύθος αυτός προέκυψε κυρίως επειδή πολύς κόσμος γυρίζει αργά στο σπίτι και τείνει να καταναλώνει μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού απ’ ότι πρέπει. Φυσικά, θα πρέπει να προσέχουμε να μην καταναλώνουμε το βραδινό μας πολύ αργά, καθώς θα πρέπει να παρεμβάλλεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα μεταξύ του γεύματος και του ύπνου (τουλάχιστον 2-3 ώρες).
Ο μύθος: Πρέπει να αποφεύγουμε τα καρότα γιατί είναι πολύ γλυκά
Η αλήθεια: Όπως όλα τα λαχανικά, έτσι και το καρότο αποτελείται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από νερό. Ένα βραστό καρότο μας δίνει 1,6γρ σακχάρων, ποσότητα δεν διαφέρει σημαντικά από την περιεκτικότητα σε σάκχαρα των υπόλοιπων λαχανικών, ανά μερίδα. Το καρότο είναι ένα πολύ θρεπτικό λαχανικό που περιέχει φυτικές ίνες, βιταμίνες και καροτενοειδή και το οποίο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε με ποικίλους τρόπους στην κουζίνα μας...ακόμα και αν έχουμε σακχαρώδη διαβήτη. Εάν βέβαια μας αρέσει να το καταναλώνουμε σε υπερβολική ποσοτητα, μάλλον θα πρέπει να το συζητήσουμε με το διαιτολόγο μας!
Αναδημοσίευση από sweetblog.gr
